Fatih Terim'in forma merakı oldukça fazlaymış. Hatta o kadar meraklıymış ki formasını giydiği takımın ve Teknik Direktörlüğünü yaptığı takımların formalarına direkt etkisi olmuş. Emre'den alıntılarla ve resimlerle bu ilginç durumu anlatayım.
Fatih Terim futbolculuğunun sön dönemlerinde bir forma markası çıkarttı. Formanın markası pek değişik değil, Fatih marka... Galatasaray'daki son sezonunda bu formayı Galatasaray'a giydirdi ve Fatih marka ile maçlara çıktık. Daha sonraki sezonda da, yani Fatih Terim'in futbolu bıraktığı ilk sezonda da, biz bazı maçlara Fatih marka forma ile çıktık. Biz bu formaları 84-86 arası forma arşivinde sizinle paylaşmıştık. İşte o Fatih marka formalar, meğerse Fatih Terim'in kendi markasıymış. Bu marka Adidas'a karşı koyamayıp, fazla tutmayınca sadece 2 sezonla sınırlı kaldı.
Fatih Terim'in Galatasaray'a müthiş bir forma katkısı daha olmuş. Fatih Terim'in Galatasaray'da ki ilk teknik direktörlüğünün 2. sezonunda tekrar forma sevgisi kabarır. Taraftarı olduğu, futbolculuğunu yaptığı ve artık Teknik direktörlüğünü de üstlendiği takımının müthiş formalara sahip olmasını ister ve 97 yılında Adidas ile görüşür. 86 yılında belki de Fatih Markasının büyümesini engelleyen Adidas, şimdi Fatih Terim ve Galatasaray için özel formalar üretecektir. 97 yılında Adidas Galatasaray için 98-99 sezonunda da giyeceği o meşhur Parçalı ve 3 çizgili beyaz formayı tasarlar. Bu formalar sadece Galatasaray'a özeldir ve başka hiçbir takımda benzeri görülmez. Yani 97-98'in 2. devresinde giymeye başlayıp, 98-99 sezonunda da kullandığımız o müthiş tasarımların, bu kadar müthiş olmasının sebebi bizim için özel olmalarıdır. Daha sonra 98-99 sezonu füme formasını da Fatih Terim Adidas'a özel sipariş verir. O forma, dönemin Alman milli takımın away forması ile aynı tasarıma sahiptir. Laciverte kaçan renkleri, yönetimi karıştırır ve yönetim bu formaya karşı çıkar. Ancak Fatih Terim diretip bu formayı 98-99 sezonunun 3rd forması yapar. Kısacası, eğer Fatih Terim'in forma merakı olmasaydı, belki de Türkiye'de farklı renk 3rd kültürü hiç başlamayacaktı ve bizim için efsane kabul edilen füme rengimiz hiç olmayacaktı. Çünkü zamanının yönetimi "formalar açısından" geri kafalı olmaya devam edecekti.
Bitmedi, Fatih Terim'in Galatasaray'a formalar bakımından bir etkisi daha oldu. 2. Teknik adamlık döneminden hemen önce Nike firması Galatasaray'a oldukça yüksek bir teklif sundu. Ancak Fatih Terim Nike firması yerine Umbro'nun bizim formalarımızı üretmesini istedi ve yönetim birkez daha Fatih Terim'i dinledi. Umbro bizim 2005'e kadar forma tedarikçimiz oldu. Bu etkisini hiç beğenmediğimi söylemeliyim. Özhan Canaydın'ın Nike ile ilişkileri olduğunu biliyordum ve zamanında Umbro ile anlaşılmasına şaşırmıştım, demek sebebi buymuş. Nike direkten dönmüş.
Fatih Terim'in Galatasaray formalarına olan etkileri yukarıdaki durumlardır. Ancak Fatih Terim'in formalara olan etkileri Galatasaray ile sınırlı değilmiş. Emre Gültekin'in yazdığına göre Fatih Terim Milli formalarımıza da el atmış. 1994 yılında efsane haline gelmiş ortadan bantlı formamızın değişmesini istemiştir. Herhalde yine kendi beğendiği bir tasarımı seçip Milli formaların o şekilde olmasını istemiş Terim. Bu da 2. beğenmediğim etkisi. Ancak güzel bir haber; Türk Milli Takımı formaları Mart ayında açıklanacak. Formalarımızın tasarımları oldukça nostaljik. Kırmızı formamız geçen senekine benzer, ortada beyaz bir bant, beyaz formamız da nostaljik formalarımıza, yani Fatih Terim değiştirmeden önceki ortadan kırmızı bant geçen ve bantın içinde ay yıldız olan formanın modern versiyonu olacak. Kısacası 2 formamız da klasik dönemde oldukları gibi olacak.
Açıkçası ben Fatih Terim'in formalara bu kadar meraklı olduğunu bilmiyordum. Hele ki bulunduğu takımlara direkt etki edecek kadar, Adidas'a istediği formaları yaptırtacak kadar meraklı olduğunu hiç düşünemezdim. Galatasaray'a sportif anlamda en büyük başarıyı kazandırmış adamın, forma kültürüne de müthiş bir katkı yaptığını, 98-99 sezonu formalarını onun sayesinde giydiğimizi öğrendiğimde anladım. Ancak güzel katkıları olduğu gibi beğenmediğim 2 etkisi olmuş, zaten yukarıda değindim. Emre Gültekin'e bu müthiş paylaşımı için teşekkür ederim. Eminim çoğu insanın bilmediği bir konudur bu.
2002-2003 sezonundaki tasarım ve renk seçimlerinde de Fatih Terim'in bir rolü olduğunu hatırlar gibiyim...
YanıtlaSilGümüş formalı Fatih Hoca:
http://i48.tinypic.com/34860wy.jpg
Yeni bantlı Milli formamız:
http://tinyurl.com/yaynfzy
Fatih Terim'in 2. döneminde giyilen mavi forma da onun özellikle istediği bir formaydı. Yine o dönemlerde giyilen altın - gümüş formalar, 2. milli takım döneminde giyilen turkuaz forma, Terim'in 3rd forma merakını gösteriyor.
YanıtlaSilAyrıca Mustafa Denizli de formalarla arası iyi bir teknik direktördür. Milli takımı çalıştırdığı dönemde giyilen grili formalar ve fenerbahçeyi çalıştırdığı dönemde giyilen formaların tasarımı kendisine aittir.
Fatih Terim hakikaten inanılmaz meraklıymış.
YanıtlaSilBen de Galata Sarayı Efendileri kitabını okuyunca öğrenmiştim...
Adidas, hem tasarlanılan formaları, hem antrenman ürünlerini önce Fatih Terim'e sorarmış, hem Milli Takım'da, hem Galatasaray'da...
Kendisinin giyeceği şeyleri de, Fatih Terim seçermiş ve sadece kendisi giyermiş. Kendi giydiği tshirt, eşofman vb. ürünleri başkalarında görmek imkansızmış, bu konudaki kesin tavrından dolayı.
Umbro döneminde etkisi olduğunu da biliyordum, hatta zamanında kulüp yönetim kurulundaki tanıdığım, Nike ile anlaşılmak üzere olduğunu ve sonradan Umbro'da karar kılındığını söylemişti bana da. Ben de bu bilgileri bir kez daha teyit etmiş oldum böylece :)
Milli Takım formalarımızın 1994-1996 elemelerinin başlamasından itibaren değişmesinin sebebinin de Fatih Terim olduğunu da bir kez daha kesinleştirmiş olduk ayrıca...
"Fatih" markayı ise yeni öğrendim, teşekkür ederim :)
Bu arada 98-99 Füme formamız, o dönem Milan'ın giydiği formayla benzer... Aynı dönem Milli Takımımız ise, bizim beyaz forma gibi ortadan enine 3 şerit geçen formalar giyiyordu. Bu da bir başka detay.
ben sadece "oha" diyorum. hiç beklemezdim. hocanın formalarla ilgilenmesi iyi ama, maviyi katması tabii ki, nasıl yorumlanacağı ortada olan bir tercih.
YanıtlaSilartı nike konusunu okuyunca insan "acaba nike giysek ortaya neler çıkardı" demeden de edemiyor.
doğrusu fatih hocaya karşı az olan sempatim son yıllarda iyice azaldı ve bu nike işinidi saçmalıkları arasına koysum şimdiden
YanıtlaSilMilli takım konusunda Fatih Terim'e fazla yüklenmemek lazım. Çünkü eskiden milli formaların önünde numara bulunmuyordu. Bu değişimin gerçekleşmesi, Fatih Terim dönemine denk geldi.
YanıtlaSilDoğrusunu söylemek gerekirse Fatih Terim yüzünden GS 10 sene geriye gitmiştir ve Milli takımımızda 2 kez dünya kupası şansını kaçırmıştır. Euro 2008 de ise Nihat'a, Arda'ya ve Semih'e dua etsin. Hele hele basına verdiği demeçler, diğer Teknik adamları ve futbolcuları küçümsemesi ve aşağılaması, yedek kulübesinde yaptığı saçma sapan abartılı hareketler kendisini Türk insanından çok uzaklaştırmıştır.
YanıtlaSilBuna rağmen Fatih Terim'le 1998 yılında tanıştığım vakit benim o zamanlarda yapmış olduğum GS formaları tasarımlarını elden direk Adidas a vermiş ve bana çok iyi bir referans olmuştur. Benim o yıllarda tanıştığım Fatih Terim ise son derece iyi niyetli, mütevazi ve babacan birisiydi. O gün yanında Müfit Erkasap ta vardı ve o da aynı şekilde çok mütevaziydi. Bu anlattıklarımıda bana o görüşmede anlatmışlardı. Dediklerine göre Fatih Terim 1985 yılında Fatih diye bir Spor Mağazası açmış ve 2 sezon boyunca giydirmiş GS'yı.
Benim o dönemde ametörce yapmış olduğum tasarımları ise malesef Adidas kabul etmemişti. O tasarımların arasında turkuaz, turuncu ve bordo away formaları vardı ki Fatih Terim turkuaz olanını çok beğenmişti.
Bu arada Fatih Terim le görüştüğüm vakit yanında Ökkeş denilen meşhur koruması vardı. Hani Fatih Terim in her röpörtajında yanında duran Ökkeş. İnanın bana ben hayatımda bu Ökkeş kadar öküz biri tanımadım. Terim den imza almak isteyen genç çocukları bir dövmediği kalmıştı.
Sanırım UEFA finalinden sonra Fatih Terim inanılmaz bir şekilde değişti ve malesef kendi kendini bitirdi. Belkide UEFA finalinden sonra kendini dev aynasında görmemiş olsaydı GS bugün çok daha iyi yerlerde olabilirdi.
Milan'a da yapsaydı ya altın-gümüş bişeyler, neler oluyo görseydik =)))
YanıtlaSilvalla milan yaptı sonradan altın-gümüş filan, terim'in etkisi var mıdır acep :)
YanıtlaSilharika bir araştırma yazısı olmuş yazana ve bilgi kaynağına teşekkürler.hakikaten yazdığın gibi öğrenmek güzel birşey, hele paylaşmak daha keyifli :)
YanıtlaSilaptal medyadan kurtuluşun ayak sesleri olsun bunlar.
olsun da bilgi edinelim hep, boş konuşan insanları okumak/dinlemek/izlemek yerine...
Abiler litfen yardımk edin nasıl yada hangi programla forma yapabilirim burda bazı linkler vardı ama hepsi kırıktı bi yasdıcı olun kafayı yiyicem böyle giderse...
YanıtlaSil