1908'DEN ÖNCE (İLK FOTOĞRAF VE FENERBAHÇE İLE OLAN BAĞ)

İlk resim 25 Kasım 1906

Galatasaray tarihinde çekilmiş, ya da bilinen ilk fotoğraf yukarıda gördüğünüz fotoğraftır. Ali Sami Bey ve diğer kurucularımızın da yer aldığı bu fotoğraf, 25 Kasım 1906 yılında İmojen ile oynanan Konstantinopolis Ligi karşılaşmasında çekilmiş. Futbolcuların üzerinde Parçalı bir forma olduğu görülüyor. Tonlara bakacak olursak 1908 yılından itibaren giyilen sarı kırmızı parçalı formamıza benziyor. Ancak 1906 yılında formamız sarı kırmızı renk değildi. Peki ne renkti ?

1907

Galatasaray kurulduğu dönem, ilk formaları kırmızı beyaz renkteydi. Yakası kırmızı olan formanın gövdesi ve kolları beyazdı. Ancak bayrağımızın renklerini taşıyan, Galatasaray'ın seçtiği bu renkler, o dönemdeki baskıcı rejimden dolayı değiştirilmek zorunda kaldı. Kısacası tek sene, yani 1905 ile 1906 arası kırmızı beyaz forma giydik. Daha sonra takım 1906 yılında, Yanni Vassiliadis tarafından gösterilen bir katalogdaki formayı beğenip, sarı lacivert renkte, parçalı görünümde olan bir formada karar kıldı. İşte Galatasaray tarihinde çekilmiş olan ilk fotoğrafta futbolcuların üzerindeki forma bu belirlenen 2. renkte, yani sarı lacivert renkteydi. Tabi sarı lacivert renk demek işin kolay kısmı. Formanın üzerindeki renkler, nohut sarısı ve kraliyet mavisi denen, oldukça koyu bir lacivert tonu olarak belirlendi. Ancak 2 sene giyildikten sonra uğursuz geldiği düşüncesiyle renkler değiştirildi. Daha sonraları ezeli rakibimizin sarı lacivert forma seçiminden dolayı, tarihimizdeki 2. formamızın üstü biraz örtüldü, renkleri anlatılırken değiştirildi. Oldukça koyu bir ton taşıyan kraliyet mavisi, siyah olarak yazıldı, anlatıldı. Hala da resmi sitede ilk renkler olarak kırmızı-beyaz ve sarı-siyah yazar ki, işin gerçeği yukarıda yazdığım gibidir.

Tarihimizdeki 2. formamız ve renklerimiz

Peki Fenerbahçe ile Galatasaray, çok farklı tonlarda olsa da, aynı renkler ile hiç karşı karşıya geldiler mi ? Fenerbahçe'nin 1907 yılında kurulduğunda ilk renkleri, Fenerbahçe semtindeki papatyalardan esinlenerek belirledikleri sarı-beyaz renklerdi. Kulüp daha sonra 1909 yılında bu renkleri değiştirerek günümüze kadar gelen sarı lacivert renkte karar kıldılar. Fenerbahçe ile oynadığımız ilk maçımız, Papazın çayırında 17 Ocak 1909 yılında yaptığımız bir özel maçtı. Yani tarihlere de şöyle bir baktığımızda ve bizim 1908 yılında sarı kırmızıya geçiş yaptığımızı düşündüğümüzde, bu 2 ezeli rakip aynı renkler ile karşı karşıya gelmediler hiçbir zaman.

1909 yılından Galatasaray Fenerbahçe maçı

Peki Fenerbahçe'nin sarı laciverti benimsemesinde Galatasaray'ın payı nedir ? Fenerbahçe'nin kurucularının arasında yer alan ve aynı zamanda başkanlığını da yapmış Galip Kulaksızoğlu, Galatasaray Lisesi'nde bir süre eğitim aldı, ancak Saint Joseph Lisesi'nden mezun oldu. Fakat anlatılanlara göre, Galip Kulaksızoğlu Galatasaray Lisesi'nde okurken Ali Sami Yen ile görüşmüş ve Galatasaray'a rakip olacak bir Türk Takımı daha olması fikrini ortaya atmıştır. Bu fikirden sonra Fenerbahçe Kulübü'nü kurma çalışmaları başlamış, aralarında Galatasaray'da forma giyen ve liseden olan bir kaç isim de bu kurulma aşamasında Fenerbahçe Kulübüne geçmiştir. Hatta Galip Kulaksızoğlu'nun Fenerbahçe'de oynarken, Galatasaray'ın Kolojvar ile yaptığı ilk yurt dışı müsabakasında da Galatasaray forması giydiği bilinir. Bu maçın tarihi 1911'dir ve Galip Kulaksızoğlu o tarihlerde Fenerbahçe başkanlığını yürütmektedir. Kısacası ilk Galatasaray Lisesi'nde fikri ortaya atılmış, Galatasaray Lisesi'nde okuyan, hatta Galatasaray forması giymiş kişilerin kurduğu bir takımdır Fenerbahçe. Fakat bu polemik yaratacak bir konu değildir. Çünkü ülkedeki ilk ciddi futbol takımının temelleri bu liseden çıkmıştır ve zaten karmaşa içinde olan ülkede, yurdun başka taraflarında Galatasaray'a rakip olacak bir takım veya başlı başına Galatasaray'dan habersiz oluşturulacak bir kulüp fikri, zaten düşünülemezdi mevcut şartlarda. Bu sebeple ilk kıvılcımı çakan Galatasaray'ın peşinden kurulacak bir rakip takımın, Galatasaray'a çok yakın olması oldukça mantıklı bir düşünce. Yine kendilerinden 2 sene önce kurulmuş ve bir takım bilgi birikimi olan rakip yöneticilerden yardım veya bilgi almak da oldukça doğal. Kısacası şimdiki şartlarla alakasız olan bir dönemde, 2 büyük kulübün yan yana doğması son derece doğal bir durum. Kesinlikle polemik yaratacak bir konu değil.

1908 Sarı-Lacivert Formamız

Yukarıdaki paragrafın başında dediğim gibi Fenerbahçe bizim 2. renklerimizden etkilenmiş olabilir mi ? Çünkü biz 1908 yılında bu renklerden vazgeçtik ve başka bir tonda olmasına rağmen, 1909 yılında Fenerbahçe sarı-beyazdan sarı-laciverte geçiş yaptı. Yukarıda yazdığım 2 kulüp arasındaki yakınlık ve bağdan dolayı bizim terkettiğimiz renkleri seçmiş olabilirler. Ayrıca o dönem oldukça moda olan 2 renkten bahsediyoruz. Sarı ve Lacivert. Ancak bu tabi ki tamamen benim ortaya attığım bir iddia.

Konumuzun en başına dönüp, 1906 ile 1908 arası giyilen sarı lacivert formamızı biraz anlatmak gerekirse; Tasarımı aslında o senelerin en meşhur tasarımı, yani bildiğiniz gömlek. Ayrıca o dönemler, parçalı formalar da oldukça meşhurdu ve bu meşhur görünümde karar kılındı. Formanın renklerini bir kenara bırakırsak, tasarımı 1908'den itibaren kullanılmaya başlanan ve bizim Tam Parçalı dediğimiz tasarımdan oluşur bu forma da. Yani formaya nereden bakarsan bak parçalı görünümde. Lacivert bir yakaya sahip. Şort beyaz ve düşmesin diye o dönemler kemer kullanılırmış şortta. Ayrıca çoraplar da formanın koyu rengi olan kraliyet mavisi renginde. Kısacası yine belirteyim, renkleri bir kenara bırakırsak, 1908 yılında giydiğimiz ilk sarı kırmızı formamız ile aynı tasarım. Şort beyaz ve çoraplar aynı sarı kırmızıda kırmızı olduğu, yani 2 renk içinden koyu olan rengin seçildiği gibi lacivert renkte. Yani bir kez ve son kez daha renklere bakmazsak, bu tasarım bizim 102 senedir kullandığımız ya da kullanmamız gereken tasarımın birebir atası.

İşte 1906 yılında çekilmiş ilk fotoğraf'ın hikayesi. 
Ayrıca bir yanlışlık yapmayayım diye Gayın-Sin ve Emre Gültekin'den tüyolar aldım.