Xamax Maçı
Galatasaray tarihinin belki de en efsane formasıdır Xamax maçında giyilen forma. Çünkü maç efsanedir. Dışarda 3-0 yenildiğimiz ve çirkin olaylara mağruz kaldığımız maçın rövanşını 5-0 gibi çok farklı bir skorla alıp, hem Şampiyon Kulüpler Kupası'nda çeyrek finale çıkmayı başardık, hem de orada yaşanan çirkinliklerin, takım olarak sahada, intikamını almış olduk. Bu kadar efsane olan bir maçta da, Kırmızı Beyaz tasarlanmış olan ve o maçla beraber insanların hafızasına kazınmış olan forma da, bir anda efsane olu vermişti. O maçtan sonra da bir daha hiç kullanılmaması da, bu efsaneyi pekiştirmişti. Öyle ki, anlatılan birkaç hikaye dahi vardır bu forma hakkında. 1988-1989 Sezonu'nun arşivlerken paylaşmıştık, ancak tekrar buraya yazmakta, bir daha hatırlatmakta fayda var.
Formanın 2 anlatılan hikayesi var. İlki; Forma Milli Takım için tasarlanıyor ancak Milli Takım bu formayı giymiyor (Klasik Milli Takım formasına benzemediği için). Üretilen formayı giymek bu maçta Galatasaray'a nasip oluyor. Maçın sadece bir maç değil, orada yaşanan çirkin olaylar yüzünden de milli değerde bir maç olarak görülmesi sebebiyle, bu formanın giyilmesi uygun görülüyor. 2. Hikaye; İlk maçta 3-0 yenilen Galatasaray ağır hakaretlere uğruyor ve ülkemizde bu hakaretlerden nasibini alıyor. Türkiye'ye dönen Galatasaray rövanş maçını milli mesele olarak görüyor ve sadece bu maçta giyilmek üzere Kırmızı Beyaz bir forma sipariş ediyor. Başka da hiçbir maçta giymiyor. Sadece bu maç için üretiliyor.
İşte yukarıdaki 2 hikaye bu efsane forma ile ilgili anlatılan hikayeler. Kısacası, sadece bu maç için üretildiği ve bir daha da giyilmediği söyleniyor bu formanın. Ancak dün o sezonun yorum kısmına öyle bir yorum geldi ki, bütün bu efsaneleri çöpe attı.
Xamax Maçı
Blogun en sevdiğim yanı sizlerden gelen bilgi dolu yorumlar. Bu sayede hem ben, hem de blogu takip eden okuyucular her zaman yeni birşeyler öğreniyorlar. Ben açık konuşayım; tarihimiz, oynanan maçlar vs... gibi çok eski konularda bilgili değilim. Benim bilgili olduğum alan forma kültürü ve bir takıma yapılacak olan formaların nasıl olması gerektiği. Bunu da İngiltere'den örnek aldığımı ve onlar sayesinde öğrendiğimi söyleyeyim. Yani kimse benim Galatasaray tarihi konusunda uzman olduğumu falan sanmasın. Yazdığım şeylerin bir kısmı yanlış olabiliyor. Lafı şuraya getirmeye çalışıyorum. Bu blogu takip ederken mutlaka yorum kısımlarını da okuyun. Bu işi benden çok daha iyi bilen ve tarihimizi çok daha fazla takip etmiş kişilerin düzeltmeleri ve ekstra bilgileri yer alıyor yorum kısımlarında. Tıpkı bu Xamax forması hikayesi gibi...
Sevgili Yıldırım Yıldırımöz muhteşem bir Galatasaray forması koleksiyoncusu ve de aynı zamanda tarihimiz konusunda da oldukça bilgili. Dün de Xamax forması hikayesini hepten çöpe atan bir bilgi paylaştı yorum kısmında. Fakat bu öyle bir bilgi ki, bildiğimiz bütün şeyleri bir çırpıda sildiği için, başlık açıp paylaşmakta fayda gördüm.
Kayseri Maçı
Bu forma sadece Xamax maçı için hazırlanmış ve bir daha da giyilmemiş bir forma falan değilmiş. Evet birdaha giyilmediği doğru, ancak Xamax maçı için hazırlanmamış bu forma. Bu beyaz forma, Galatasaray'ın bir önceki sezonda ki 3rd formasıymış. Xamax maçı 88-89 sezonunun Kasım ayında oynanmıştı. Ancak bu forma 87-88 sezonunun Şubat ayında, Kayserispor ile oynanan Federasyon kupası 5. tur 2. maçında da giyilmiş. Yani nereden baksanız bizim bildiğimiz tarihten 8-9 ay önce ve de 1 sezon öncesinin formasıymış. Galatasaray'ın 80'lerde, hatta 70'lerde bile beyaz ağırlıklı formaları var. Bu formalar bir sezonda maksimum 1-2 maçta giyiliyorlar, belki de o sezonu bay geçiyorlar. O 1-2 maç da; Göztepe, Kayseri, Malatya gibi sarı kırmızı renklere sahip takımların maçlarında oluyor. Burada bu beyaz formaları çok kez paylaştık ve hep birkaç sezonda bir, sarı-kırmızı başka bir takımla oynarken giyildiğini gördük. Aynı beyaz formalar 3-5 sezonda bile hiç değişmeden kullanılmış. İşte bu Xamax forması da, bu tip maçlar için Galatasaray'ın kullandığı away formalarından biriymiş. Ancak şimdiki gibi her maç değil, sezonda en fazla 1 maçta kullanılan, diğer beyaz formalar gibi, o da denk geldikçe kullanılmış.
Xamax Maçı
Peki Galatasaray Xamax maçında Parçalı giyemez miydi ? Tabi ki giyebilirdi. O zamanlar bu kadar sıkı renk çakışması konusu yoktu ve kırmızı siyah renkleri olan çubuklu bir formaya karşı, sarı kırmızı forma giyilebilirdi. Fakat Galatasaray beyaz-kırmızı formasını giymeyi tercih etti. Hikayeyi baştan yazarsak; Evet bu forma Xamax maçı için özel üretilmedi, Galatasaray'ın 2 sezondur kullandığı (tabi pek kullanmamış) diğer tüm away formaları gibi, klasik bir away formaydı. Ancak renkleri Milli renklerdi ve ilk maçta ülkemize yapılan çirkin tezahüratlar, milli marşın ıslıklanması, sahaya dalan göstericiler vs... gibi çirkin saldırlara maruz kalmış ve rövanşı bu sebeplerden ötürü Milli Mesele haline getirmiş Galatasaray, zaten varolan beyaz ağırlıklı, kırmızı beyaz formasını giymek istemiş olabilir. Yani hikayenin Milli Mesele haline getirilmesi ve bu sebeple kırmızı beyaz forma giyilmesi kısmı, büyük ihtimal doğrudur. Ancak formanın özel olarak sadece Xamax maçı için üretilmiş olma hikayesi artık çöpe atılmıştır bu bilgiyle. Ancak maçın hala Galatasaray için gelmiş geçmiş en efsane maçlardan biri olduğu gerçeği de değişmemiştir tabi bir forma yüzünden.
Son olarak Sevgili Yıldırım Yıldırımöz'e çok teşekkür ederim, müthiş bir paylaşım oldu. Takipçilerin de yorum bölümlerini okumalarının ne kadar faydalı olacağını bir kez daha görmüş olduk.
18 yorum :
keske bu formayı bıdaha gıysek.her sezon 1 tane nostaljık forma gıymemızı cok ısterdım aynı nba takımlarının yaptıgı gıbı bnce cok guzel oluyor ama boyle seylerı nedense hc yapmıyorlar
muhtemelen gs forma tarihinin en bozum olayı.
:)) Muhtemelen
bu forma hakkında bayağı bilgiye sahibim. maça da gitmiştim beyazlarla görünce çok şaşırmıştık. dönemin yöneticisi yurdeşen karahasan maçtan sonra şunu açıkladı. 3-0 yenildikten sonra basın bizimle çok alay etti. mustafa denizli istanbulda eleyeceğiz dedi ve hayal taciri ilan edildi. yenildigimiz günün akşamı rüyamda beyazlar içinde çıkıp neuchateli elediğimizi gördüm(skor vermiyor) bunun üzerine benim ricam ile beyaz formalar sipariş edildi. bu röpörtajı trt de vermişti karahasan. formalara ilgim o zamandan beri var oldugundan bu formanın alman birinci liginde giyildiğini biliyordum aynı seneler içinde 3-4 ayrı takımın. hatta o seneler için frankfurt köln stuttgart gibi takımların görsellerini araştırırsanız aynı formaları görebilirsiniz. bence bir daha giyilmemiş olması o formayla yenilmemiş olmamız açısından çok güzel. ama keşke 20. yıl anısına 2008'de bir tane çıkartsalardı da biz giyseydik. bir de bu formanın 13 numarasının satıldıgını gördüm sahibinden.com da. forma gerçek gibiydi ve 2 milyara satıldı. emre gültekin anlaşmış ve almak üzereydi fakat sahibi acele edip başkasına satmıştı. bence bu formanın 2000 tl gibi bi paraya gitmesi forma kültürünün henüz oturmadıgının göstergesi. ben formanın sahibi futbolcu olsam kendi formamı geri almak icin bile 10binler dökebilirdim.
Evet o formaya ben de teklif yaptım ama adam ortadan kayboldu :)
Bu forma GS tarihinde giyilmiş olan en anlamlı formadır. Ben satın almaya çok yaklaşmıştım. Satıcı bana söz verdiği halde sanırım aramızdaki uzaklık mesafesi yüzünden başkasına sattı. Aslında hata tamamen bana ait. Elimi çabuk tutmam gerekirdi.
Bu forma Adidas'ın 1986/1988 sezonları için çıkarttığı formadır. Hatta 1986 Dünya kupasında Fas milli takımının away forması olarak hazırlanılmıştır. 1990 Dünya Kupası elemelerinde milli takımımızın oynadığımız tarihi Doğu Almanya maçında(deplasmanda 2-0 almıştık) D.Almanya'nın giydiği formadır aynı zamanda bu forma. Tıpkı Boo arkadaşımızın dediği gibi o dönemlerde yani 1987-89 tarihleri arasında Avrupa'da hemen hemen her milli ve kulüp takımı giymiştir bu forma modelini.
Boo arkadaşımızın bahsettiği röportajı biliyorum. Benimde bu forma hakkında duyduğum ilk hikaye budur. Ama madem bu forma bir önceki sezon giyildi Yurdeşen Karahasan neden bu açıklamayı yaptı? Belki rüyasında gerçekten beyaz formayla tur atladığımızı görmüştür ama bu formaların bir sezon önce sipariş edildiği aşikar. Genede Yurdeşen Karahasan'ın böyle bir röportaj yaptığını 1988'li yıllarda bir çok kişiden duyduğumu belirtmek istiyorum.
Benim dönemin futbolcusu İsmail Demiriz'den aldığım bilgi ve doğruluğu konusunda inandığım şudur: Forma milli takım için Derwall tarafından Milli takıma yaptırılmıştır. Çünkü Milli takım 1983'te Adidas ile anlaşmıştır ve o zamana kadar hep aynı tip formayı giymiştir. Federasyon hediye gelen bu formaları beğenmez ve iade eder GS ya. İlk oynadığımız N.Xamax maçından sonra futbolcular gece gündüz ikinci maçı düşünmüşlerdir. İçlerinde inanlar vardır Cüneyt, İsmail ve Tanju gibi. İnanmayanlar vardır İlyas, Semih, Mirsat gibi. Kaptan Cüneyt bir gün bu formayı Florya'nın depolarından birinde görür ve ikinci maçta mutlaka giyinilmesi için baskı yapar. Zaten hemen hemen herkes kabul eder bu formayı giymeyi.
Bu hikayeyi bana anlatan İsmail Demiriz'dir. Formayı satan satıcı arkadaş aralarında İsmail'le hiç bir alakası olmamasına rağmen bana aynı hikayeyi anlatmıştır. Ayrıca forma tarihi konusunda arşivine ve bilgisine hayran olduğum Burak adlı bir arkadaşımda aynı hikayeyi anlatmıştır.
Bence hikaye ne olursa olsun GS yönetiminin şu ana dek bu formayı satışa çıkartmaması bir pazarlama yanlışıdır. Liverpool, Milan ve Real Madrid 20-30 sene önceki adidas formaları satışa çıkartırken biz hala Mor yada bej forma çıkartalım. Belki o zaman Sivasspor gibi takımları yenme başarısını gösterebiliriz.
Abi o Xamax formasını satan adam biraz kolpacıydı galiba. Çünkü aynı şeyleri bana da söyledi. Ben parayı hazırlamıştım adam da tamam demişti, Cumartesi günü konuştuk Salı bululaşım elden vereyim demiştim, o da tamam demişti. Herşey hazırdı yani. Ama adam pazar günü kayboldu ortadan mesajlarıma cevap vermedi. Ben onda o formanın olduğundan bile şüpeliyim
Olabilir tabiki, Hepatu formaların 1 milyara satıldığı bu ülkede olmaması süpriz olur zaten. İnşallahta doğrudur çünkü hala içimde uktedir bu forma.
Ama dediğim gibi önemli olan bu formanın hikayesi değil. Sonuçta benim duyduğum gibi derwall le ilgiside olabilir Yurdeşen Karahasan la da. Önemli olan neden tekrardan yapılmamış olması?
Bu forma, monaco maçında giydiğimiz parçalı forma vede arsenal maçında giydiğimiz formaları farklı yıllarda üretsin adidas görün o zaman satışları.
Ey yönetim duy sesimi, kulak ver bana....!
Selam.. özellikle bana ismen teşekkür ederek, ortaya çıkardığım bu konuyu blog sayfana taşıdığın için bende teşekkür ediyorum. Ne yazik ki Türkiye'de futbolun içinde olsun yada olmasın bazı insanlar tarafından yanlış bilgiler aktarılıyor ve bu araştırma ve bilgi eksikliğinden dolayı yıllarca yanlış bilinerek günümüze kadar geliyor. Özellikle Galatasaray tarihi ve hatta yakın tarihi ile ilgili fotoğraf yada bilgi düzeyinde o kadar yanlışlar var ki, inanılmaz düzeyde. Kulübün çıkardığı koskoca tarih kitabı yanlış bilgi ve resim hataları ile dolu mesela.. Bende futbolla ilgili özellikle son 35 yıla ait binlerce foto arşivi var ve fotoğraflar gerçeğe ulaşmanın en etkin yollarından biridir. Tarihimize ışık tutacak diğer bilgilerde buluşmak üzere..
bu arada lafı geçtiği için bir konuya daha açıklık getireyim..
"Xamax Forması milli takım için Derwall tarafından Milli takıma yaptırılmıştır. Çünkü Milli takım 1983'te Adidas ile anlaşmıştır ve o zamana kadar hep aynı tip formayı giymiştir. Federasyon hediye gelen bu formaları beğenmez ve iade eder GS ya."
Öncelikle böyle bir forma hikayesi var fakat bunun xamax maçında giyilen formalarla hiç alakası yok.
şöyleki milli takım adidas'la 82de anlaştı, derwall 84 ekimde teknik koordinatör olarak görev alınca milli takıma farklı bir forma giydirmek istedi. Milli takım kadrosu bu formalarla ingiltere maçı öncesi poster çekimi de yaptı. formalar adidas'ın 3 çizgili klasiği ve düz beyazdı (bu poster ve maç için hazırlanan kitapçık da bende mevcut) ama ingiltere genelde deplasmanda kırmızı formayla oynamasına rağmen istanbul'a home formalarıyla geldi, bunun üzerine GS stili parçalı kırmızı-beyaz formalar alındı ve maça bunlarla çıkıldı. o maçta hezimet gelince de derwall istifa etti ve milli takımda tekrar bantlı formayı giymeye devam etti. O maçta giyilmeyen formaları da Galatasaray'ın 4 sene bekletip giymiş olması efsanesi de çöptür böylece..
Benim anlamadığım teknik direktörler formalara neden takık bu kadar. Ne giyerse giysin sana ne sen işine bak. Hele Derwall ne anlar bizim kültürden falan gelir gelmez formalara takmış kafayı. Sen işine bak ne giyerse giysinler.
Yildirim, hatirliyormusun 1992 de Trabzonspor Aston Villa`nin Umbro formalarini getirmisti. Umbro logosunun oldugu sol tarafi Trabzon logosuyla, diger tarafada adidas logosu dikmislerdi. O sezon Trabzon Aston Villa nin Umbro formalarini bu sekilde kullanarak millete adidas diye kakaliyordu.
Gene ayni sezon Gaziantepspor Milan in kappa formalarini kullanmisti. Sadece Milan formalarinin onundeki reklami kapatmislardi. Onun disinda Milan in logosu duruyordu. Bunu goren Altay ise daha buyuk bir okuzluk yapip Juventus un formalarini oldugu gibi kullanmisti. Hatta reklami ve Juventusun logosunu kapatmadan.
O zamanlarda oyle takimlarimiz vardi ki formasi Umbro, sortu adidas ve corabi Puma olabiliyordu. Herkes birbirini taklit ediyordu. Mesela Goztepe GS nin Umbro formalarinin aynisi giyiyordu, Altay da BJK nin.
Bunlarla ilgili hic fotografin var mi? Milliyet in arsivlerinde ben bulmadim cunku. Eger varsa gonder Selocan a cok guzel bir konu olur.
Baska bir konu ise bermuda sortlarin Turkiye ye gelisi.
1950 - 1990 yillari arasinda formalarin altinda kisacik sortlar kullanilmistir. Ama 1990 Dunya kupasinda Adidas kisa sortlara son verip bermuda sort modasini getirmistir. Hemen bir sezon sonra yani 1991-92 sezonunda Galatasaray bu modayi Turkiye ye getiren ilk takim olmustur. O sezon Avrupa`daki butun Adidas takimlari ve tabiki GS modaya uyan bermuda sortlari kullanmistir. Ama FEBE ve Turkiye de ki diger Adidas takimlari bu modaya ancak 1992-93 sezonunda katilmistir.
Ayrica sortlara takim logosunu koyan ilk marka Umbro dur ve Galatasarayimiz 91-92 formalarinda sortlarinda logo kullanmistir. Diger takimlarimiz ise sortlarinda logo kullanmaya ancak 1995-96 sezonunda baslamistir.
Kisacasi Turk futbolunda bir cok seyin ilki gene bizden cikmistir.
selam emre, ben dün ne yediğimi hatırlamıyorum ama formalarla ilgili hiçbişeyi unutmuyorum :) bu trabzon'un umbro formanın logosunu ts amblemiyle kapatıp diğer tarafa adidas basma hikayesini daha yeni bordomavi.net adlı forumda trabzonsporlulara anlattım bilmiyolarmış, çok şaşırdılar. o forumda bu sene antalyasporlu ömer takımı puma giymesine rağmen kendisi nike giyip üstüne antalya logosu yapıştırıp ortaya puma bastırarak maça çıkıyo diye eleştiriyolardı, bende aynı şeyi 91-92de bütün sezon boyu trabzonspor'un yaptığını fotolarla destekli gösterdim, o yıl 5 çeşit umbro formayı adidasa çevirdi trabzon :) bahsettiğin diğer konularla ilgili kadro resimlerden tut hepsinin fotosu var bende, hatta burda bir özelliğimi daha söyliyeyim, galatasaray ve daha birçok takıma ait maç şortu ve çorabı koleksiyonumda var. bunların içinde 91-92nin gs işlemeli umbro şortu ile 92-93 de bütün sezon giyilen tek şort olan uzun açık sarı şortu ve ipeksi yumuşaklığındaki konçunu da sayabilirim. vakit bulduğumda resimleri yüklemeye çalışıcam.
abi izin verirseniz sizi kendi blogumun (defanskeyfi.blogspot.com)sağ kolonundaki dost bloglar kolonuna eklamak istiyorum
tabii ki, ne demek:)
Store gittinizmi acaba. Zaten adamlar yıllardır koyuyordu store ama alan yok masal yapmayın halen var. GS STORE da
Yorum Gönder