NIKE ZAMAN TÜNELİ

Galatasaray futbol takımımız tarihinde ilk defa Nike giyecek. Dünya'nın en büyük spor giyim firması olan Nike'ın futboldaki yolculuğunu Design In Sport bizler için derledi. Giyeceğimiz bu dev markayı biraz tanımakta fayda var.

Nike, son 15 yılda yapmış olduğu yapmış olduğu atılımlarla spor endüstrisinde devrim yapmış bir markadır. İşte bu devrimin öyküsü:

25 Ocak 1964: Amerika'lı atletizim koçu William Jay "Bill" Bowerman (1911-1999) ve onun öğrencisi Philip Hampson "Phil" Knight (1938- ) Blue Ribbon Sports adında bir şirket kurarlar. Amaçları o zamanki adıyla Onitsuka Tiger adıyla bilinen Asics'in ABD temsilciliğini yapmaktır.

1971: Blue Ribbon Sports, Onitsuka Tiger yani ASICS ile olan ilişkisini sona erdirir. Artık Bill ve Phil için yapmaları gereken tek bir şey vardır. Kendi markalarını yaratmak. Phil'in yakın bir arkadaşı olan Jeff Johnson Mitolojide Yunanlılar'ın söylediği bir sözden çok etkilenmiştir: "Biz savaşa gidince kazanırız, ve buna NIKE deriz". Nike eski Yunan zafer tanrıçasının ismidir ve Bill ile Phil'in yaratacakları markaya çok yakışmaktadır.

Şimdi sıra logodadır. Bill ve Phil bunun için çok fazla bütçe ayırmazlar. O zamanlarda henüz 19 yaşında olan Carolyn Davidson adlı bir Grafik Tasarım öğrencisi "Swoosh" logosunu yaratır. Phil logoyu hiç beğenmez ve Carolyn'a 35 dolar gibi çok az bir rakam öder.

Nike'ın ilk logosu

1974: Nike hızla yükselişe geçer. Bu yükselişin en önemli sebebi ise logoları, yani Swoosh'tur. O yüzden hemen Swoosh'un patenti alınır.

Nike'ın logo tarihi

1982: Wieden+Kennedy (http://www.wk.com) adlı reklam firması Nike'ın ilk reklam filmini çekerler. Reklam New York Maratonunu yayınlayan TV kanalında bütün izleyicilere ulaşır.

1983: Nike logoları Swoosh sayesinde ABD'nin en ünlü markalarından biri olma yolunda hızla ilerlemektedir. Bill ve Phil insafa gelirler ve Swoosh'un yaratıcıs Carolyn'i hatırlarlar. Kendisine bir gün telefon açarlar ve şirket hisselerinden vermeyi teklif ederler. Bu rakam hiç bir zaman açıklanmaz ama Carolyn artık o kadar zengindir ki hayatını hayır işlerine verir. İşte Nike'ın büyüklüğü asıl burda başlar.

Ayrıca çok fazla emin olmasam bile Nike'ın ilk sponsorluk yaptığı futbol takımı İngiltere'nin Sunderland takımıdır.

Sunderland Home Forma 1983/84

1984: Nike'ta bir düşüş yaşanmaktadır. Adidas, Umbro, Puma, Le Coq Sportif ve Kappa bu dönemin en popüler markalarıdır. Bunun üzerine Nike, henüz 21 yaşında olan ünlü basketbolcu Michael Jordan ile sponsorluk anlaşması yapar. Bu anlaşma Nike'ı iflastan kurtarır ve Peter Moore tarafından tasarlanılan Air Jordan ayakkabılarının ilk serisi 1985'te piyasaya sürülür.

İlk Air Jordan ayakkabısı

1988: Wieden+Kennedy Reklam Ajansı Nike için "Just Do It" sloganını yaratır. Bu slogan o kadar başarılı olur ki kısa bir süre içersinde Amerikan kültürünün bir parçası haline gelir.

1989: Galatasaray'ımız 15 Mart 1989'da Monaco'yu elediği vakit Monaco'nun forması Nike'tır.

Monaco Home Forma 1988/89

1990: Nike yavaş yavaş futbola el atmaktadır. Ünlü futbol takımlarından biri olan Borussia Dortmund'un Adidas'ı bırakıp Nike'a geçmesi, dönemin en popüler iki markası olan Adidas ve Umbro'ya bir sinyal niteliğindedir.

Borussia Dortmund Home Forma 1990/91

1994: ABD'de yapılan Dünya Kupasını Brezilya kazanır. Dünya şampiyonu Brezilya'lı futbolcuların forma ve kamp malzemeleri Umbro'dur ama ayakkabıları Nike'tır. Ayrıca PSV ve Arsenal de artık Nike giymektedir.

1995: Nike, ABD ve İtalya Milli Takımı ile sponsorluk anlaşması yapar. İtalyanlar için hazırladıkları forma dönemin en güzel formalarından biridir.

İtalya Away Forma 1995

1997: Nike futbola ciddi anlamda girmiştir. Adidas'ın rakipleri olan bütün takımlara sponsor olma yoluna gitmiştir. Brezilya, Hollanda, Portekiz, Rusya, Güney Kore, Nijerya ve Boca Juniors bu takımlardan en ünlü olanlarıdır.

Ayrıca bu yıl Nike ilk kez Şampiyonlar Ligini kazanır.

1997 Şampiyonlar Ligi sahibi B.Dortmund ve Nike formaları

1998: Dönemin en ünlü takımı Brezilya, en ünlü futbolcusu Ronaldo ve en güzel milli takım forması Nike'ın Brezilya için yaptığu yeşil şeritli formasıdır. Fransa'da yapılan Dünya Şampiyonasında Adidas ve Nike en fazla milli takımı giydiren iki markadır. Ama Nike'ın formaları Adidas'lara nazaran daha teknolojik ve güzel tasarımlıdır. Final Fransa Brezilya arasında oynanır. Bu Adidas'la Nike'ın finali olarak lanse ettirilir. Ronaldo sakattır ve oynayacak durumda değildir. Bir rivayete göre Nike araya girer, dönemin Brezilya Teknik Direktörü Mario Zagallo'ya Ronaldo'yu oynatması için baskı yapar. Brezilya finali 3-0 kaybeder ve Zagallo Brezilya'da vatan haini ilan edilir. Nike'ın Ronaldo'nun finalde oynama konusunda ne kadar etkili olduğu hiç bir zaman kanıtlanmamış ve açıklanmamış olsa bile o dönem Ronaldo'nun formaları yok satar.

Ronaldo ve 1998'lerin en çok satan forması

Bu finalin hemen ardından Adidas bir reklam filmi çeker. Filmde Fransa-Brezilya maçı gösterilir. Fransa'nın attığı her golde Adidas'ın 3 çizgisinden biri oluşur. Filmin sonunda skorboard'ta Adidas 3 Brezilya 0 diye yazar. Yani Adidas Nike'a 3 tane attı.

1999: Barcelona ve İnter 1998/99 sezonunda Nike giymeye başlarlar. Nike'ın Barcelona için yaptığı 100.yıl forması yüzyılın en güzel formalarından biri olarak hafızalarda yer alır.

Barcelona Home Forma 1998/2000

2002: Japonya ve Güney Kore'de yapılan Dünya Şampiyonasında Adidas ve Nike gene en fazla ülkeye sponsor olan iki büyük markadır. Adidas'ın fileli formaları çok kolayca yırtılabilen formalardır. Bu yüzden Almanya, İsveç, Fransa, İspanya ve Türk milli takım futbolcularından her birinin forması hemen hemen her maçta yırtılır. Nike'ın formaları ise modern bir tasarıma sahiptir ve kalite konusunda Adidas'tan çok daha üstündür. 2002 Dünya Kupasını da Nike kazanır.

Nike'ın ilk Dünya Kupası

2003: Türkiye Milli Takımı dönemin en popüler takımlarından biridir. 1983'ten beri Adidas giyen Milli takımımız Nike ile sponsorluk anlaşması yapar. Yanılmıyorsam eğer, formalar görücüye ilk kez 11 Ekim 2003'te Türkiye-İngiltere maçı ile çıkar. Maç Alpay'ın saçma sapan hareketleri yüzünden 0-0 biter ve Milli takım 2004 Avrupa Şampiyonasına direk gitme şansını kaybeder. Playoff'ta güçsüz Letonya ile karşılaşan Milli takımımız tarihin en iyi kadrolarından birine sahip olduğu halde adı sanı bilinmeyen Letonya'yı geçemez ve 2004 Avrupa Şampiyonasına gidemez. Bazı kişiler Adidas'ın ahını aldık derler.

Milli Takım'ın ilk Nike forması

2004: Nike'ın bu dönem ürettiği formalar hiç beğenilmez. Hemen hemen bütün takımların formaları aynı kalıptandır.

2005: Nike'ın Arsenal'e için hazırladığı formalar tarihin en güzel formalarından biri olarak kayıtlara geçer.

Arsenal 2005/2006 Home Forma

2006: Nike ve Adidas Dünya Kupasını gene paylaşırlar. Ama Nike'ın formaları Adidas'a nazaran çok daha farklıdır. Nike artık yönünü değiştirmiş ve retro formalara yönelmiştir. Hollanda, ve ABD için hazırlamış olduğu formalar gerçekten enfestir. Ama dünya kupasını ne Adidas kazanır ne de Nike.

2007: Nike yüzsüzlük yapar ve gider Alman Milli Takımına sponsorluk anlaşması teklif eder. 300 küsür Milyon Dolar önerirler ama Almanya kesinlikle kabul etmez.

Daha sonra Nike daha büyük bir yüzsüzlük yapar ve Umbro'yu satın alır.

Umbro'nun bu sene piyasaya sürdüğü kramponların benzerini

bir kaç sene evvel Nike'ta kullanmıştı

Bu yılın en ilginç olaylarından biri ise İzmir'li bir Avukatın Inter Kulübü aleyhine dava açma girişimidir. Sebep ise İnter'in Şampiyonlar Ligi grup maçında Fener'e karşı haçlı formayla oynamış olmasıdır. Formayı Nike, Inter'in 100.kuruluş yıl dönümü anısına yapmıştır. Aynı tarz formaları Adidas, Champion ve Topper gibi markalar da yapmış ama o ana dek kimse tarafından tepki almamıştır. Ayrıca bu formayı Inter sadece Fener'e kıllık olsun diye değil diğer bütün takımlara karşı da giymiştir. Sonuçta UEFA ve Nike bu dava açma girişimini kaale bile almamıştır.

Inter'in 100.yıl Away forması 2006/07

2008: Senenin en büyük sponsorluk anlaşması yapılır. Nike Adidas'ın 1972'den beri sponsorluğunu yaptığı Fransa'ya tam 320 Milyon Euro verirler. Fransa 2011'den 2018'e kadar artık Nike giyecektir.

Ayrıca Milli takımımız Nike ile Avrupa Şampiyonasında yarı final oynama başarısı gösterir.

2010: Dünya Şampiyonasına yine Nike ve Adidas hakimdir. Ama Adidas'ın formaları Nike'a nazaran daha teknolojiktir. Finali de yine Adidas'la Nike oynar ama Adidas kazanır. Kim ne derse desin 2010'un en güzel forması Dünya Şampiyonasına gidemeyen Türkiye'nin Nike formasıdır.

Türkiye Home Forma 2010/11

Bu tarihin son halkası Galatasaray oldu. Markaların takımlara uğurlu geldikleri bilinir. Umuyoruz Galatasaray'a Swoosh uğur getirir. Yazıyı lütfen kaynaksız kullanmayın.